De politieke maatschappijvorm welke gebaseerd is op solidariteit, gelijkheid en sociale rechtvaardigheid wordt het socialisme genoemd. Daarnaast is de term socialisme ook een collectieve term voor de diversiteit aan ideologische en politieke stromingen, welke eerder genoemde pijlers nastreven binnen een maatschappij.
De belangrijkste gedachte binnen de socialistische stroming is dat de hoogste beslissingsbevoegdheid over de verdeling van goederen en macht, ligt bij het collectief. Dit collectief kan gevormd worden door zowel de staat of overheid alsmede door de gemeenschap zelf. Het is immers in het gemeenschappelijk belang dat dit goed gereguleerd wordt. Het anglicisme staat dan ook centraal binnen de verschillende socialistische denkwijzen.
In de praktijk wordt bij een socialistische denkwijze getracht het verschil tussen arm en rijk te nivelleren. Het doel is dus de bestaande klassenmaatschappij te beëindigen. Net als het nationalisme kwam het socialisme op ten tijde van de Franse Revolutie met de daarop volgende industriële revolutie. Niet gek natuurlijk, gezien de verschillen tussen arm en rijk groter en groter werden in deze periode. Het was echter pas in de late negentiende eeuw dat het socialisme ook daadwerkelijk zorgde voor een verenigde arbeidersbeweging. De eerste kleine stapjes richting het socialisme in het begin van de negentiende eeuw worden daarom ook wel ‘utopisch socialisme’ genoemd.